360 jaar Van Eeghen & Co

De bedrijfsgeschiedenis van Van Eeghen & Co begon in 1662 met de oprichting van een linnenhandel in booming Amsterdam. Bijna vier eeuwen laten is het bedrijf uitgegroeid tot een specialist in vitamines, voedingssupplementen en babyvoeding. 

Van Eeghen vroeg PastFuture om de 360-jarige bedrijfsgeschiedenis in kaart te brengen: een verhaal over ondernemerschap, toekomstvisie en de durf van twaalf generaties ondernemers. Dit rijk geïllustreerde boek,  is het resultaat van jarenlang onderzoek, tientallen interviews en nauwe samenwerking met experts op het gebied van bedrijfsgeschiedenis, design, fotografie en redactie. Het boek vangt de essentie van bijna vier eeuwen Nederlands ondernemerschap en innovatie en is een eerbetoon aan een van de oudste familiebedrijven van Nederland.

"Wij wilden onze lange bedrijfsgeschiedenis op een leuke en leesbare manier ontsluiten. Wat PastFuture aanleverde ter beoordeling was bijna meteen goed. Klanten, medewerkers en familieleden zijn zeer positief over het schitterende boek. Velen wijzen op de goede pen van Pieter. Als je een boek laat maken, doe het dan goed en op een onderscheidende manier zoals PastFuture voor Van Eeghen heeft gedaan. Daar heb je jarenlang plezier van."

Jeroen van Eeghen, ceo Van Eeghen & Co (2012-2023, 12e generatie) 

Waar begin je?

PastFuture krijgt vaak de vraag waar je moet beginnen, zéker in het geval van 360 jaar geschiedenis. Eerlijk en open: de meeste historici, zelfs aan de universiteit, kiezen er niet voor om eeuwenlange draden door de geschiedenis te trekken. Vaak is een historicus gespecialiseerd in bepaalde thema's of tijdvakken. Zelf heb ik me tijdens mijn studie vooral geconcentreerd op de 19e en 20e eeuwse politieke geschiedenis. Tijdens mijn zelfstandige bestaan als historicus is daar de economische geschiedenis van de 20e en 21e eeuw bijgekomen.

Vijf eeuwen

Het is dus kortom nogal iets anders om de plek van bedrijf in vijf eeuwen te bepalen, namelijk de 16e, de 17e, de 18e, de 19e, de 20e én 21e eeuw! Waar te beginnen? Terug naar de basis, namelijk de literatuur over al die tijdvakken. Gelukkig is er in Nederland veel aandacht voor economische geschiedenis en bestaan er talloze brede en diepgaande publicaties over deze onderwerpen. Dat was mijn begin: aanleggen van een structuur, het vinden van paden en wegen door al die vele jaren. Gelukkig kreeg ik daar van Van Eeghen goed de ruimte voor.

Toen ik eenmaal het gevoel had dat de grote architectuur van het boek en de periode die ik wilde behandelen stond, kon ik richting het archief. Ook daar zijn de cijfers intimiderend: honderd strekkende meter bedrijfsarchief over het Handelshuis Van Eeghen, en niet te vergeten, de twee takken van de familie Van Eeghen. Die familie, de jongere en de oudere tak, zijn op zich al een aantal studies waard, zoals blijkt uit de lijvige biografie van Laura van Hasselt over Piet van Eeghen. En dat is er maar een.

Er zat weinig anders op dan cherry picking te doen. Zonder te overdrijven zou een hoogleraar meerdere promovendi jarenlang aan het werk kunnen zetten op de geschiedenis van het handelshuis. Die luxe had ik niet. Door slim de archieven door te gaan, met een duidelijk beeld voor ogen van wat ik zou kunnen gebruiken, lukte het om in vrij beperkte tijd het archief recht te doen. Dat is ook wel mooi aan het vak van commercieel bedreven bedrijfsgeschiedenis: hoe kan ik zo efficiënt mogelijk het budget (dus ook de tijd) dat mijn klant ter beschikking stelt, benutten voor het boek dat mij en mijn klant voor ogen staat? Dat is een vraag waar iedere ondernemer mee te maken krijgt. 

Oude wortels in een nieuwe wereld

Het vorige boek over Handelshuis Van Eeghen kwam net na de Tweede Wereldoorlog uit. Een vuistdik boek in archaïsch Nederlands. Ik en Jeroen van Eeghen wilden per se dat dit boek, 80 jaar na het vorige boek, toegankelijk geschreven zou zijn. Zodat latere generaties ook met plezier dit boek kunnen lezen. Of dat gelukt is, moet de lezer - nu en in de verre toekomst - zelf maar beoordelen. Hoe je het ook leest: maak je klaar voor een duizelingwekkende reis door de tijd. Van het jaar 1662, toen de regenten nog aan de macht waren en hun grote stadspaleizen lieten bouwen, tot het jaar 2022, toen toeristen langzaamaan Amsterdam weer wisten te vinden. Terwijl Jeroen en ik de teksten bespraken, voerden toeristenbootjes door de Gouden Bocht, wezen voorbijgangers naar het pand van Van Eeghen en blokkeerde de zoveelste bestelbus het verkeer. Van Eeghen staat in het hart van Amsterdam, toen, nu en in de toekomst. Met oude wortels in een nieuwe wereld.